top of page

Hasła leksykonu

(stan na 20 IV 2012)

I Znaki i ludzie / Symbole i stereotypy

1. Barwy i herb Górnego Śląska
2. Gwara/dialekt/wasserpolnisch/język górnośląski
3. Odra
4. Olza
5. Górnośląska pobożność (w tym rola Drogi do Nieba)
6. Kraj pod Krzyżem
7. Rodło
8. Górnośląski regionalizm: Stanisław Ligoń („Karlik”), Karolinka, Zespół Pieśni i Tańca „Śląsk”
9. Górnośląskie symbole kulinarne: kluski śląskie/żurek śląski/krupniok/kołocz
10. Wieża Piastowska
11. Spodek
12. Górnoślązacy (też Hanysy i naród śląski)
13. Polacy
14. Niemcy (też Prusacy)
15. Czesi
16. żydzi/Żydzi
17. „Lutry” i „Kociki” jako stosunek do niekatolików
18. „Cyganie” i ludzie luźni
19. Górnośląska szlachta/górnośląscy junkrzy
20. Górnicy, ich miejsce pracy i górnośląski etos pracy, Barbórka
21. „Volksdeutsche”
22. Kresowianie i ich Kresy Wschodnie

II Święci i bohaterowie

23. Topielec, strzygi i inni
24. Skarbnik i św. Barbara (legendy górnicze)
25. Św. Jacek i bł. Czesław
26. Św. Jadwiga Śląska
27. Piastowie
28. Św. Nepomucen
29. Fryderyk Wielki/Hohenzollernowie
30. Friedrich Wilhelm von Reden
31. Karol Godula i inni przemysłowcy
32. Josef von Eichendorff
33. Eliasz, Pistulka, Ondraszek i inni zbójnicy
34. Karol Miarka
35. Ks. Norbert Bonczyk
36. Cesarz Franz Josef


 

37. Emin Pasza

38. Rodzina Michejdów​

39. Matka Eva (Thiele-Winckler)
40. Wojciech Korfanty
41. Eduard Pant
42. Petr Bezruč
43. Od Fiec(tz)ka do Kapic(tz)y (walka z alkoholizmem), też gorzołka
44. Antek i Francek
45. Heydebreck i Albert Schlageter – bohaterowie nazistowscy
46. Ks. Emil Szramek
47. Wincenty Pstrowski
48. Jerzy Ziętek
49. Edward Gierek
50. Hupka i Czaja
51. Gustlik, Francik Buła i inni
52. Cholonek i Janosch
53. Ryszard Riedel i śląski blues
54. Adam Małysz
55. Ernst Wilimowski i Lukas Podolski
56. Biskup śląski/faroż/ksiądz
57. Nobliści górnośląscy

 

 

III Tradycje i mity
58. Korona św. Wacława
59. Deutscher Osten (niemiecka misja kulturowa)
60. Ziemie Odzyskane/Polska Piastowska
61. Augustin Weltzel i górnośląska historiografia
62. Sobieski w drodze pod Wiedeń
63. Kulturkampf
64. Wielkopolska agitacja i Hakata
65. Powstania śląskie i plebiscyt górnośląski
66. Selbstschutz(e)
67. W cieniu Freytaga (niemiecki obraz regionu w XIX w.)
68. Od Wiatru od Wschodu do „ostatniej” Polki (niemiecki obraz regionu w XX w.)
69. Górnośląska tragedia (wywózki górników, obozy)
70. „Wyrąbany chodnik” i proza Gustawa Morcinka
71. „Sól ziemi czarnej” i inne śląskie filmy Kazimierza Kutza
72. Autonomia
73. Wypędzenia
74. „Gewexy”/polska „Katanga” – śląski dobrobyt w PRL
75. Górnośląska nędza

IV: Święta i rytuały
76. Boże Ciało
77. Chrzest/I komunia/bierzmowanie
78. Pielgrzymki na Górę św. Anny, do Piekar Śląskich i Częstochowy
79. Świniobicie
80. Święto gorolskie/Święto Trzech Braci
81. Bierfest i inne święta zakładowe
82. Urodziny cesarza i Sedantag – święta narodowe cesarstwa
83. Zielone Świątka (x3: jako święto kościelne; jako wycieczka narodowa Polaków do Krakowa oraz jako zjazd Ziomkostwa Górnoślązaków)
84. 1 Maja
85. Imieniny Marszałka Piłsudskiego
86. Św. Konstytucji
87. Urodziny Hitlera
88. 22 Lipca i inne święta Polski Ludowej
89. Tydzień Ziem Zachodnich i inne święta narodowe
90. „Chrzty” nazewnicze
91. „Besuchy i pakiety”

V. Miejsca
92. Śląsk, Schlesien, Slezsko; Górny Śląsk i Śląsk Opolski; „brońmy swego opolskiego”
93. Zaolzie/Tesinsko
94. Wrocław/Breslau
95. „Reich”
96. Góra św. Anny (jako sanktuarium i dwa pomniki)
97. Trójkąt trzech cesarzy/Przemsza i Brynica
98. Pomniki poległym na wojnach światowych
99. Blutende Grenze
100. Zagłębie; też „Czerwone”
101. Hałda i familok, gołębnik – krajobraz industrialny
102. Sender Gleiwitz i początek wojny
103. Wieża Spadochronowa
104. Auschwitz i jego podobozy/Oświęcim
105. Lamsdorf/Łambinowice/Świętochłowice
106. Pomnik Powstańców w Katowicach
107. Pomnik Bojowników o polskość Śląska Opolskiego
108. Wujek
109. Górnośląskie kluby sportowe: Ruch Chorzów/Górnik Zabrze
110. Stadion Śląski i Park Kultury i Rozrywki w Chorzowie

bottom of page